تبخال تناسلی یا هرپس تناسلی یک بیماری جنسی است و معمولا توسط رابطه جنسی واژنی، دهانی یا مقعدی بین افراد منتقل می شود و یک بیماری جنسی بسیار شایع و واگیردار است.
در ادامه والدشو شما را به علائم، عوارض و درمان این بیماری آشنا میکند.

تبخال تناسلی

یک عفونت ویروسی است که سبب بروز ضایعات هرپس در سرویکس، واژن و سیستم تناسلی خارجی می‌شود. تبخال تناسلی یک بیماری مقاربتی است که از طریق رابطه دهانی یا واژنی یا مقعدی انتقال مییابد. تبخال تناسلی ممکن است از طریق غیرجنسی نیز از سطوح مرطوب یا تماس خود شخص انتقال یابد. ( به عنوان مثال لمس یک زخم شخص سرما خورده و سپس لمس منطقه ژنیتال) عفونت اولیه معمولاً با درد شدیدی همراه است و مدت یک هفته طول می‌کشد.
در صورت افزایش عفونت درد کاهش می یابد و معمولاً با خارش و سوزش خفیف تری نیز همراه است.
شیوع سایر بیماری های مقاربتی، احتمالا به دلیل افزایش کاندوم، کاهش اندکی پیدا کرده‌است. اما هرپس تناسلی از طریق تماس پوست با پوستی که کاندوم آن را نپوشانیده است نیز قابل انتقال می باشد، حتی وقتی که ناقل هیچ نشانه ای نداشته باشد،

علت بروز بیماری تبخال تناسلی یا هرپس:

از انواع تبخال تناسلی ویروس های شناخته‌شده 6 نوع آن بر انسان  تاثیر می گذارند.

1. تبخال‌تناسلی سیمپلکس نوع 1 که معمولاً زخم های سرماخوردگی را در لب ها ایجاد می کند.
2. تبخال‌تناسلی سیمپلکس نوع 2 یا تبخال‌تناسلی ژنیتال
3. واریسلا زوستر (زونا)
4. ویروس اپشتین بار
5. سیتومگالو ویروس
6. ویروس  B_ لنفوتروپیک انسانی

شایعترین نوع عفونت را ویروس تبخال‌تناسلی سیمپلکس نوع 1 و هرپس سیمپلکس نوع 2 ایجاد میکنند و عوامل دیگر کمتر در بیماری زایی نقش دارند.
اما در نوع تبخال‌تناسلی علت 80% ضایعات پرینه و ژنیتال، ویروس هرپس سیمپلکس نوع 2 است و 20% بقیه حاصل عفونت ویروس تبخال‌تناسلی سیمپلکس نوع 1 است.
این ویروس از طریق تماس نزدیک انسان از راه دهانی، سطوح مخاطی، مقاربت واژینال و مقاربت مقعدی منتقل میشود و فرد را آلوده میکند.
در موارد کمتر نیز ویروس از طریق قسمت های زخم  پوستی و ملتحمه چشم قابل انتقال است.
معمولا ویروس در درجه حرارت اتاق با خشک کردن کشته می شود. وقتی که تکثیر ویروس کاهش یابد ویروس به طرف اعصاب حسی محیطی پیش می رود و در عقده های عصبی به صورت غیر فعال باقی می ماند.

عفونت‌ تبخال تناسلی در سه مرحله مشخص می‌ شود:
1-عفونت اولیه.
2-سکون که عفونت ویروسی هیچ علامتی از خود نشان نمیدهد.
3-عود مجدد ویروس
عود مجدد ویروس به دلایل مختلفی مانند جراحی، اعمال زیبایی، آفتاب سختگی، سو تغذیه، ضعف سیستم ایمنی بدن و قرار گرفتن شخص در معرض استرس اتفاق می افتد.

علائم بیماری تبخال تناسلی

در بسیاری افراد ممکن است علامت خاصی از خود نشان ندهد یا علائم گذرا و خفیف باشد بنابر این فرد از عفونت هرپس یا تبخال‌  تناسلی بی خبر است. اما علائم تبخال‌تناسلی در صورت وجود عبارت اند از:
خارش و درد همراه با قرمزی و تورم در نقاط آلوده وجود دارد و معمولا 2-10 روز بعد از تماس با فرد آلوده این علامت شروع میشود.
برجستگی های قرمز کوچک یا تاول هایی سفید نمایان می شود که ممکن است پاره شوند، سپس زخمی و بعد تبديل به تبخال گردند و معمولا چند روز بعد از علائم دیده میشوند.
در خانم ها  اولین محل ابتلا معمولا لب هاست، البته ممکن است سرویکس، واژن و پوست پرینه نیز مبتلا شوند. در مردان،  معمولا  نوک آلت تناسلی، پوست روی آن و تنه آلت تناسلی گرفتار می‌شود.
ممکن است ۳-۴ روز بعد از شروع ضایعات، نشانه های شبيه آنفلوآنزا ظاهر شود. و تورم غدد لنفاوی در کشاله ران افزایش خفیف درجه حرارت، بی حالی، سردرد، دردهای عضلانی، سوزش و درد هنگام دفع ادرار غالبا دیده میشود.
درد در هفته اول وجود دارد و بعد از آن کاهش می یابد. ضایعات در طی یک یا دو هفته فروکش می کنند مگر اینکه دوباره عفونت ثانویه ای اتفاق  بیفتد.
بندرت ممکن است عوارضی ناشی از انتشار بیماری به خارج از سیستم ژنیتال اتفاق بیفتد این عوارض شامل ضایعات در ناحیه باسن، قسمت فوقانی ران ها یا حتی چشم ها می باشند. علت بروز این عوارض لمس ضایعات و سپس لمس جاهای دیگر بدن است.
زخم‌ ها در مکانهایی ظاهر می‌ شوند که عفونت در آن قسمت وجود دارد. عفونت با لمس زخم و سپس مالیدن یا خاراندن ناحیه‌ دیگری از بدن مانند چشم‌ ها انتقال پیدا می‌ کند.

عوارض هرپس تناسلی چیست؟

در اشخاص سالم تبخال‌تناسلی به جز زخم ها و علائم مطرح‌شده عوارض ديگری آنها را تهدید نمیکند. اما به طور کل میتواند باعث این عوارض شوند.
ضایعات این بیماری، شخص را مستعد عفونت HIV  و سایر بیماری های مقاربتی می نمایند.
خانم های باردار مبتلا به هرپس تناسلی اگر زایمان طبیعی داشته‌باشند امکان مبتلا نوزاد به این ویروس نزدیک است.
در نتیجه مرگ و میر جنین اتفاق خواهد افتاد، بنابراین در صورت عود عفونت در نزدیکی های زمان زایمان بهتر است سزارین انجام گیرد.
تبخال‌تناسلی می تواند باعث بیماری هایی مانند صدمات مغزی، كوری يا مرگ نوزاد شود.
در موارد شدید و زخم ناشی از تبخال میتواند باعث بروز التهاب در اطراف مجرای ادراری و سختی در دفع ادرار و یا نیاز فرد به سوند ادراری شود.

پیشگیری از تبخال تناسلی چگونه است؟

برای پیشگیری از تبخال‌تناسلی مانند هر بیماری مقاربتی دیگر باید اقدام کنید، از آنجایی که این بیماری به شدت مسری است تنها با یک فرد غیر مبتلا رابطه جنسی برقرار کنید و همیشه سعی کنید از کاندوم استفاده کنید و بهداشت فردی را در رابطه حفظ کنید.

درمان طبی
عفونت هرپس سیمپلکس نوع ۲ یا هرپس ژنیتال بهبودی کامل نمی پذیرد اما هدف از درمان آن، تسکین نشانه ها است.
اهداف درمانی عبارتند از:

• پیشگیری از انتشار عفونت، ایجاد راحتی برای بیمار، کاهش بروز خطرات و شروع برنامه های آموزشی و مشاوره ای
• در درمان های دارویی از داروهای آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر که از عوامل ضد ویروسی هستند و می‌توانند نشانه ها را تضعیف کنند و دوره عفونت را کاهش‌دهند استفاده‌میشود.
• به بیماران توصیه‌میشود که پس از دست‌زدن به تبخال، دستان خود را بشویید.
• برای کاهش درد و سوزش از مسکن استفاده شود.
• روزانه یکبار ناحیه آلوده را‌ بشویید و آن را با دستمال لطیف خشک کنید.
• از شستشوی بیش از حد ناحیه خودداری کنید و از مصرف صابون و خوشبو کننده‌های حاوی اسانس شیمیایی خود داری کنید.
• در موارد خارش شدید میتوانید از کمپرس سرد در ناحیه استفاده کنید.
• برای کاهش درد و سوزش حین ادرار از مایعات بیشتر استفاده کنید