حساسیت غذایی چیست؟
حساسیت غذایی یا آلرژی غذایی یک اصطلاح عمومی است که شامل هر گونه واکنش نامطلوب نسبت به غذا یا افزودنی های غذایی است. اصطلاح حساسیت غذایی، حساسیت زیاد آلرژی و عدم تحمل به طور مترادف به جای هم استفاده شدهاست.
تقریباً 6% از کودکان طی 3 سال اول زندگی ممکن است با واکنشهای حساسیت مواد غذایی مواجه شوند. 1/5 حساسیت نسبت به تخم مرغ و 0/6% بادام زمینی می باشد. علایم بالینی آلرژی غذایی به صورت زیر تقسیم بندی شود:
- سیستمیک: آنافیلاکسی نارسایی رشد
- گوارشی: دل درد، استفراغ، کرامپ، اسهال
- تنفسی: سرفه خس خس ، رینیت
- پوستی: کهیر، بثورات، درماتیت آتوپیک
حساسیت بیش از حد نسبت به غذا معمولاً با پاسخ ایمنی IgE یا پاسخ ایمنی غیر IgE ره میدهد. حساسیت غذایی به علت تماس فرد با آلرژنها معمولاً شامل پروتئین ها است که به محض مصرف میتواند سبب تشکیل آنتی بادی IgE شود. حساس سازی به علت قرارگرفتن فرد برای نخستین بار در معرض یک آلرژن روی میدهد که میتواند موجب تحریک پاسخ ایمنی شود. در دفعات بعدی پاسخ نسبتاً قوی تر ایجاد میشود که از نظر بالینی مشخص است؛ در نتیجه حساسیت زیاد نسبت به غذا به طور مشخص بعد از مصرف یک یا چندین وعده غذا رخ می دهد.
منابع غذایی با ریسک آلرژی بالا کدامند؟
شیر : بستنی کره مارگارین (در صورتی که حاوی مواد لبنی باشد) ماست، پنیر، فرنی، سوپ های خامه دار آماده، نوشیدنیهای فوری صبحانه شکلات شیری
تخم مرغ : مایونز، سس خامه دار سالاد رشته فرنگی کیک های میوه دار ،فرنی نانهای شیرین ،نان سوخاری فرانسه
گندم : تقریباً تمامی انواع نان و شیرینی ها، سوسیس، آبگوشت، ماکارونی، برخی سوپ های آماده
مغزها : کره بادام زمینی یا روغن بادام زمینی و سایر آجیل ها، برخی شکلاتها، آبنبات و روغن گردو
ماهی : ماهی با صدف، روغن ماهی، کبد ماهی، پیتزا با ماهی کولی و هرگونه مواد غذایی سرخشده در روغن ماهی
سویا : سویا سس، پنیر سویا، نان تهیهشده با آرد و یا روغن سویا، فرمولای سویا شیر خوار و بسیاری از مارگارین های شکلات نوشابههای کولا ، کاکائو نوشابه های حاوی شکلات
گوشت خوک : و غذای تهیهشده با این مواد
مرکبات : پرتقال، لیمو شیرین، ليموترش گریپ فروت وجود هر یک از اینها در نوشابه ژلاتین آبمیوه یا داروها
گوجه فرنگی : آبمیوه برخی از سوپ های سبزیجات اسپاگتی، سس پیتزا، سس گوجه فرنگی
ادویه جات : فلفل و سرکه
سندرم حساسیت دهانی چیست؟
سندرم حساسیت دهانی زمانی ایجاد میشود که یک آلرژی غذایی معمولاً میوه جات و سبزیجات مصرف می شود و در پی آن دهان کام و حلق دچار آدم و خارش می شود بهبودی معمولاً سریع است. واکنشها شامل تهوع، دل درد، کرامپ ، اسهال، استفراغ ، آنافیلاکسی یا همه ی موارد است.
سایر حساسیتهای بیش از حد غذایی معمولاً در کودکان کوچکتر مشاهده میشود و شامل: ازوفاژیت ائوزینوفیلی، التهاب رکتوم و کولون ناشی از پروتئین غذایی و پروتئین شیر گاوی یا سویا و بیماری سلیاک است. حساسیت بیش از حد به غذاها را میتوان برحسب فاصله ی بین مصرف و بروز علائم تقسیم بندی کرد که شامل : زودرس طی چند دقیقه تا چند ساعت یا دیررس 2-4 ساعت پس از صرف غذا تعریف کرد.
آلرژی غذایی بیشتر در کدام کودکان است؟
آلرژنها میتوانند از طریق استنشاق یا تزریق سبب آلرژی شوند ولی این روشها به ندرت در آلرژیهای غذایی صدق میکند. آلرژنهای غذایی شامل مواد غذایی است که در بالا نام بردهشد.
آلرژیها به طور کلی نشان دهندهی وجود زمینه ی ژنتیکی آلرژی در آن خانواده است. کودکانی که یکی از والدین آنها آلرژی دارد، 50% یا بیشتر در معرض خطر بروز آلرژی هستند.
در کودکانی که والدین آنها هر دو دچار آلرژی هستند 100% خطر بروز آلرژی وجود دارد. به آلرژی با گرایش ارثی، آتوپی اطلاق می شود. برخی از شیرخواران مبتلا به آتوپی را میتوان از زمان تولد به دلیل سطح بالای IgE در خون بندناف مورد شناسایی قرار داد.
تست حساسیت غذاها
تمام مواد آلرژی زا را والد باید با رعایت تست حساسیت به کودک شیرخوار خود در سن بین 6-8 ماهگی معرفی کند زیرا ثابت شدهاست که کودک اگر آلرژن ها را در سن کم تجربه کند علائم آلرژی در بدن او کمتر بروز میکند و راحت تر پذیرای آن ماده میشود.
در صورتی که سابقه حساسیت خانوادگی به مواد غذایی دارید باید هر ماده آلرژی زا را بین 5-7 روز تست حساسیت گرفته و در صورت نبود آلرژی ماده غذایی جدید را به کودک خود بدهید.
برای تست آلرژی والد باید در آن روزها هیچ ماده غذایی جدید دیگر به کودک خود معرفی نکند ولی میتواند آن ماده خوراکی را در شکل های مختلف پخت کند و مواد غذایی که قبلا به کودک خود معرفی کردهاست را نیز میتواند به کودک در این بازه زمانی بدهد.
در صورتی که کودک در مراکزی مانند مهدکودک، مدرسه، خانه بازی و … مدتی وقت میگذراند باید به مربی کودک آلرژی های کودک گفتهشود تا در صورت بروز مشکل مربی از شرایط کودک آگاهی داشته و اقدامات درمانی را به موقع انجام دهند.
جمع بندی
پس از زایمان آسان و فرزند سالم مراقبت از نوزاد برای والدین در اولویت بالایی قرار دارد به گونه ای که والدین باید به تمام علائم و نشانه های کودک خود اهمیت دهد. حساسیت غذایی یا آلرژی غذایی معموا در سنین کودکی و شروع غذای کمکی آشکار می شود.
والدشو به مادران توصیه می کند برای جلوگیری از آلرژی غذایی در کودکان حتما تست حساسیت غذایی را انجام دهند و پس از نتیجه ی مطلوب از آن استفاده کنند.
1 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
خیلی کاربردی و مفید بود