درماتیت دیاپر یا درماتیت پوشاک

در واقع درماتیت دیاپر یکی از چندین اختلال حاد التهابی پوست ناحیه تناسلی است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به علت استفاده از پوشک رخ میدهد. نوعی درماتیت تماسی سوزش آور است که میتواند شامل عفونت باکتریایی یا قارچی شود.
شیوع این بیماری بین کودکان شیرخشک خوار بیشتر از شیرخواران شیر مادر می باشد و اوج زمان ابتلا به این بیماری سن نه تا دوازده ماهگی است.

‌علل دیاپر راش یا درماتیت دیاپر چیست؟

‌مهمترین عامل مستعدکننده برای درماتیت پوشک، افزایش رطوبت ناشی از پوشیدن پوشک است که منجر به افزایش اصطکاک و ترشح پوست می شود،
که پوست را مستعد آسیب و نفوذ میکروارگانیسم های پوست و سایر محرک ها می کند.
همچنین درماتیت دیاپر به علت تماسهای مکرر و طولانی با محرک هایی مثل ادرار، مدفوع، صابون، دترژن ها، پماد ها و عفونتهای قارچی رخ میدهد.
‌تغییرات pH پوست نیز نقش اساسی دارد. افزایش pH اطراف ناحیه پوشک از تجزیه اوره ادرار می تواند به نوبه خود فعالیت آنزیم مدفوع (به خصوص پروتئازها و لیپازها) را افزایش دهد که می تواند به پوست بیشتر آسیب برساند.
‌همچنین آنزیم های داخل مدفوع نوزاد سبب افزایش یافتن نفوذپذیری پوست نسبت به نمکهای صفراوی میشود و خود عاملی برای ایجاد التهاب پوستی میباشد.
‌پزشکان معتقدند که درماتیت دیاپر در کودکان شیر مادر خوار کمتر است زیرا ph شیر مادر کمتر میباشد.
‌یکی از علل دیگر دیاپر راش باکتری هایی مانندباکتری استاف یا استرپتوکوک می باشد.
گاها نیز دیاپر راش در اثر واکنش آلرژیک به رنگ در پوشک های یکبار مصرف یا شوینده ای می باشد که برای شستن پوشک های پارچه ای استفاده می شود.

‌‌علائم درماتیت دیاپر چگونه میباشد؟

‌بثورات پوستی درماتیت دیاپر بیشتر در نواحی از پوست است که بیشترین تماس را با پوشک دارد ؛
قسمتهای مثل (قسمت های داخلی رانها ناحیه تناسلی،در اطراف مقعد).
‌و خود را به شکل قرمزی روشن و زیاد با حاشیه های برجسته شده و به شکل گرد نمایش میدهد که ناشی از عوامل قارچی به نام کاندیدا آلبیکنس است.همچنین ممکن است نوزاد دچار عفونت قارچی در دهان (برفک) شود.
و گاها شما پاپول های کوچک و چرکی تا تاول های بزرگ در ناحیه تناسلی کودک میبینید.

‌‌‌درمان درماتیت دیاپر:

برای درمان پزشک از داروهای استروئیدی مثل هیدروکورتیزون و همچنین داروهای ضد قارچ از قبیل کلوتریمازول،میکونازول،کتوکونازول ونیستاتین شروع میکند.
در شرایطی که عفونت در نواحی دیگر بدن دیده‌شود درمان داروهای خوراکی نیز شروع میشود.
اگر عفونت در اثر عوامل میکروبی ایجاد شود آنتی بیوتیک شروع میشود.

‌نکته: داروهایی مثل هیدروکورتیزون و یا بتامتازون یا تریامسینولون را همزمان با ضد قارچ ها مثل کلوتریمازول نیستاتین و …مصرف نکنید زیرا در جذب آنها مشکل ایجاد میشود.

‌‌‌درمان درماتیت دیاپر یا درماتیت پوشاک

از آنجا که رطوبت عامل اصلی دیاپر راش است، پس بعد از هر بار خیس بودن پوشک کودک آن را تعویض کنید و اجازه‌دهید ناحیه تناسلی خشک‌شود.
و سپس پوشک جدید استفاده‌کنید در طول شب حتما یکبار پوشک کودک تعویض شود.
‌در صورت امکان به کودک خود اجازه دهید بدون پوشک برود. بعد از هر بار باز کردن به آرامی ناحیه پوشک را با یک پارچه نرم و آب گرم تمیز کنید.
از ماساژ‌دادن یا شستن مکرر پوست ناحیه تناسلی کودک خودداری کنید. (به ویژه با صابون معطر یا مواد پاک‌کننده)‌

ا‌ستفاده از دستمالهای مرطوب ممنوع

از مصرف دستمالهای مرطوب بپرهیزید؛ زیرا معمولا حاوی الکل هستند و باعث بر هم‌خوردن تعادل طبیعی پوست‌شده و زمینه دیاپر راش را فراهم میکند.
استفاده از سشوار ممنوع است؛ زیرا خطر سوختگی کودک را افزایش میدهد و همچنین باعث خشکی پوست کودک میشود و خشکی پوست بیماری را شدت میبخشد.
‌از پماد ها یا پانسمانهای آماده برای التیام زخم باز‌شده پوست استفاده‌کنید و با اینکار از التهاب های بعدی پوست پیشگیری میشود، پماد های پیشنهادی والدشو زینک و وازلین میباشد و به شکل لایه ای ضخیم بر روی زخم استفاده کنید.
برداشتن کامل کرم محافظ با هر بار تعویض پوشک خودداری کنید در صورت نیاز مجدد کرم را تمدید کنید.
برای پاک‌کردن کرم از روی بدن کودک از روغنهای معدنی استفاده‌کنید و از شستن خشن و شدید بپرهیزید.
پوشک های با کیفیت و دارای قدرت جذب بالا استفاده کنید.
مصرف شورت پلاستیکی خودداری کنید و در صورتی که از پوشک های پارچه ای استفاده میکنید از پارچه هایی با لایه های کم استفاده شود تا فرصت جریان هوا وجود داشته باشد.

‌ازمصرف پودربچه خودداری کنید. پودر های حاوی نشاسته رشد قارچ کاندیدا آلبیکنس را در زمان ابتلا به درماتیت تشدید میکند.
‌در زمان ابتلا کودک به درماتیت شیردهی مکرر انجام دهید و سعی کنید بدن کودک کم آب یا دهیدره نشود.

نتیجه گیری

مراقبت از پوست نوزاد به دلیل حساس و آسیب پذیری آن برای والدین از اهمیت بالایی برخوردار است، یکی از شایع ترین بیماری های پوستی در دوره نوزادی و کودکی درماتیت دیاپر است.
مهم ترین علت ایجاد آن رطوبت بالا، تغییرات ph مدفوع، پوست و کشیدگی های پوستی است.
این بیماری خودش را با زخم های تکه ای قرمز در ناحیه تناسلی و اطراف آن نشان میدهد.درمان دارویی درماتیت ضد قارچ و استروئید ها وآنتی بیوتیک ها می باشد.
‌
‌نویسنده:مسعوده اکبری