بی حس اسپینال برای زایمان
برای انجام زایمان هر مادر باردار حتما باید از یک روش بی حسی یا بی هوشی استفاده کند. در سالهای گذشته بیشترین روش مورد استفاده بیهوشی عمومی بوده است
که تقریبا تمامی افراد با این روش آشنایی دارند اما به علت تاثیرات این روش بر جنین امروزه کمتر از این روش بهره میگیرند،
و از روشهای بی حسی اسپاینال و اپیدورال بیشتر استفاده میشود.
هر دو روش باعث بی حسی مادر میشود و همزمان مادر کاملا هوشیار است. در این مقاله والدشو به توصیف بی حس اسپینال برای زایمان میپردازد:
اسپینال Spinal block
بی حسی اسپاینال متفاوت از بی حسی اپیدورال می باشد. در روش بی حسی اسپاینال، محلول بی حسی با سوزنی بسیار نازک تزریق میشود، و حجم کمتری محلول مستقیما وارد مایع مغزی_نخاعی میگردد.
این روش سریع و نسبتا آسان است و تقریبا فورا بعد از تزریق بی حسی شروع می شود. به خاطر احتقان وریدهای اپیدورال فضای تحت عنکبوتیه در طی حاملگی کاهش می یابد. لذا به میزان کمتری داروی بی حسی جهت ایجاد سطح مطلوب بی دردی در خانم های حامله نیاز است. در این روش مادر به پهلو خوابانده میشود و یا به حالت نشسته کنار تخت قرار میگیرد. در هر صورت بایستی ناحیه کمری را کاملا به حالت خمیده نگه دارد تا فضای بین مهره ای بیشتر شود و پزشک پس از ضد عفونی کردن پوست، سوزن مخصوص را از ناحیه کمر به آهستگی تزریق می کند. بیشترین استفاده از بلوک نخاعی در اعمال کوتاهی مانند خارج کردن جفت با دست، بخیه کردن پارگی های درجه سه، پرینه و یا زایمان با فورسپس است. البته عمل سزارین را نیز با این روش می توان انجام داد، ولی ممکن است قبل از اتمام جراحی اثر بی حسی از بین برود.
در زایمان طبیعی بی حسی نخاعی معمولا زمانی انجام میشود که دهانه رحم کاملا اتساع یافته باشد.
مزایا بی حسی اسپاینال
از مزایای این روش تسکین سریع و کامل درد است که چند دقیقه پس از تزریق دارو بی حسی کامل اتفاق می افتد. همچنین در مقابل استفاده از مسکن برای کاهش درد زایمان، تنها مقدار بسیار کمی از دارو به جنین می‌رسد.
عوارض بی حسی نخاعی شامل:
سر درد، عوارض عصبی، کمر درد، افت فشار خون و در موارد نادر قطع تنفس به علت بلوک نخاعی کامل و فلج عضلات تنفسی می باشد. همچنین تهوع، لرز و احتباس ادراری به همراه بی حسی نخاعی اغلب اتفاق می‌افتد.
موارد منع استعمال بی حسی نخاعی عبارتند از:
- بیماری سیستم اعصاب مرکزی
- عفونت در ناحیه کمری، پوستی و خون
- اختلالات انعقادی (در صورتی که بیمار از داروهای ضد انعقاد مصرف میکند چند روز قبل از عمل با بی حسی نخاعی آن را قطع کند)
- حساسیت به بی حسی موضعی
- عدم تمایل مادر به انجام این بی حسی
- کاهش حجم مایعات داخل عروقی
- پایین بودن فشار خون به دلیل خونریزی یا مشکلات دیگر
- نبود حس در ماهیچه‌های شکم
گاها در این روش نمیتوانید به اندازه کافی فشار برای زایمان ایجاد کنید و این موضوع عمل زایمان را برای شما دشوار‌تر میکند، که با استفاده از دز مناسب دارو از این عارضه میتوان پیشگیری کرد.
افت فشار خون
گاها مادر دچار افت فشار خون ناشی از بی حسی نخاعی میشود زیرا بلوک‌های عصبی گسترده‌ای در اندام تحتانی رخ میدهد، رگ ها گشاد می‌شوند و میزان زیادی خون به آن قسمت می‌رود، مادر دچار افت فشار میشود که کاملا قابل کنترل است. و تیم درمان در این شرایط مادر را در وضعیت به پهلوی چپ قرار داده و سر کمی پایین تر نگه داشته می شود و مایعات تزریقی و اکسیژن درمانی وکنترل فشار خون مادر را انجام میدهد. در روش اپیدورال این اتفاق کمتر رخ میدهد.
بلوک نخاعی کامل و فلج عضلات تنفسی عارضه ای نسبتا نادر است اما در صورت وقوع کاملا حیاتی است.
سر درد یکی از شایع ترین عوارض بعد از بی حسی نخاعی است که اگرچه خطرناک نیست ولی عارضه ای بسیار ناخوشایند برای مادر می باشد که به علت کاهش حجم مایع مغزی _ نخاعی در اثر خروج مایع در محل تزریق اتفاق می افتد. استفاده از سوزن باریک احتمال بروز سر درد را کاهش میدهد و تجویز مایعات وریدی به مادر و توصیه به صحبت نکردن و صاف خوابیدن در بستر به مدت ۱۲_۶ ساعت بعد از زایمان، می تواند در پیشگیری از بروز سر درد کمک کننده باشد.
از عوارض دیگر نیز میتوان به خارش و تهوع و همچنین در سوزش ناراحت کننده در پاها یا باسن اشاره کرد، که چندین روز طول می‌کشد.
دیدگاهتان را بنویسید