سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار و راه های پیشگیری از آن
اولین بار و ناراحت کننده ترین برخورد من با این تشخیص زمانی بود که نوزادی به علت عفونت ریه خفیف در بخش نوزادان بستری شد،
و مادر نیز جهت شیردهی و مراقبت نوزاد حضور داشت. بعد از یکی از نوبتهای شیردهی مادر نوزاد را بر روی شکم خوابانده و نوزادش را ترک کرده بود
و بعد از دقایقی کم که ما به بالین نوزاد حاضر شدیم طفل سیاه شده بود؛ بلافاصله احیا نوزاد شروع شد،
اما بعد از یک ساعت تلاش متاسفانه کوچولوی زیبای ما از میان ما پر کشید .
این سندرم قابل پیشگیری هست و حتی ممکنه در مراکز درمانی نیز اتفاق بیفتد پس باید مراقبت های آنرا جدی بگیرید.
سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار (SIDS)
در واقع سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار به معنای مرگ ناگهانی یک کودک زیر یکسال با علت نا معلوم پس از معاینه کامل جسد و
بررسی های صحنه مرگ و بازبینی های تاریخچه ای است. درواقع این سندرم سومین علت اصلی مرگ کودکان یک ماهه تا یکساله است.
علل سندرم مرگ ناگهانی:
علت اصلی این سندرم هنوز ناشناخته است، اما محققان بر این باورند که غیر عادی بودن عملکرد قلب و غیر عادی بودن بیداری از خواب و تنفس ارتباط دارد.
یک علت دیگر برای چنین تشخیصی این است که نوزادانی که در اثر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد از بین می‌روند،
سروتونین پایین‌تر از حد نرمالی در ساقۀ مغزشان دارند. سروتونین به تنظیم تنفس، ضربان قلب و فشار خون در هنگام خواب کمک میکند.
همچنین وجود زمینه های ژنتیکی و خانوادگی و ابتلای کودک به بیماری های تنفسی و التهابی، وجود دود سیگار در اطراف کودک
و یا سیگار کشیدن مادر در دوران بارداری ،خواباندن کودک روی شکم و یا به پهلو، خواباندن نوزادان در تخت نرم و یا در تخت والدین وکاناپه
از علل مهم سندرم مرگ ناگهانی کودک شناخته شده اند.
طبق پژوهشات به‌روز دنیا، به تازگی وقوع این اتفاق تا سن نُه ماهگی کودکان اعلام شده است.
چه عواملی خطر مرگ ناگهانی را برای شیر خوار افزایش میدهد؟
- وزن کم هنگام تولد نوزاد: هرچه وزن تولد کمترباشد خطر سندرم مرگ ناگهانی بیشتر است.
- جنس مذکر: متاسفانه خطر این سندرم در نوزادان پسر بیشتر است.
- نوزاد نارس: تولد زود هنگام نوزادان ریسک سندرم مرگ ناگهانی را افزایش میدهد.
- نوزادان متولد شده از مادران زیر بیست سال: متاسفانه سن پایین زایمان مادران ریسک فوت نوزاد را افزایش میدهد.
- دو قلویی و فواصل کم بین بارداری:درواقع خطر سندرم مرگ ناگهانی با تولد هر کودک افزایش میابد و فواصل کم بین بارداری مادر خطر سندرم مرگ ناگهانی را بیشتر میکند.
همچنین اگر کودک نارس نباشد یا وزن مناسبی در زمان تولد داشته باشد اما سابقه فوت خواهر یا برادری با ابتلا به این سندرم را در خانواده داشته باشد؛ ریسک سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار در آن کودک افزایش میابد.
چگونه از سندرم مرگ ناگهانی شیرخواران پیشگیری کنیم؟
نمی توانیم بگوییم راهکاراها ضمانت پیشگیری از این سندرم هستند اما با پیروی از این راهکارها می توانید،
خطر سندرم مرگ ناگهانی را تا حدود زیادی کاهش بدیم،
همچنین این راهکارها خطر خفگی، گیر افتادن کودک در خواب و گرفتگی گلوی کودک را کاهش میدهند.
و از آنجایی که سندرم مرگ ناگهانی نوزاد اولین علت مرگ شیرخواران یک ماهه تا چهار ماهه است ،انجام این راهکار ها توصیه میشود.
کودک را به پشت بخوابانید
از همان زمان تولد کودک را عادت دهیدکه به پشت(به کمریا طاقباز )بخوابد، زیرا دمر خوابیدن می تواند انسداد دهانی حلقی ایجادکرده یا باعث گرم شدن کودک شود یا در سطح بیداری تاثیر داشته باشد.
همچنین وضعیت دمر باعث تنفس مجدد دی اکسید کربن می شود پس از دمر خواباندن شیرخوار بپرهیزید.
به خاطر داشته باشین در زمان بیداری کودک و زمانی که شما در کنار کودک هستین دمر خواباندن مشکلی ندارد.
تخت خواب و تشک مناسب انتخاب کنید
کودک را در تخت خودش که با تشک سفت و ملافه پوشانده شده قرار دهید و از قرار دادن بالشها و پتو و عروسکها در تخت کودک بپرهیزید،
و اگر نگران خیس کردن تخت توسط کودک هستید از یک زیر انداز ضد آب نازک زیر ملافه کودک در ناحیه پایین تنه استفاده کنید.
از تشک های آبی و نرم و پوست حیوانات استفاده نکنید.
استفاده از بالش و پتو ممنوع
هنگام خواب کودک بالش را در تخت و یا زیر سرش قرار ندهید و بهتره خواب کودک بدون تجملات باشد،
همچنین برای گرم کردن کودک به جای پتو مناسب است.
که از یک سرهمی پنبه ای و یا کیسه های خواب کودک که بدون آستین هستند و یا قنداق فرنگی استفاده کنید اما باید مطمئن شوید
این پوشش ها باعث گرمای بیش از حد کودک نمی شود.
فضای اتاق را گرم نکنید!
وسایل گرمایشی را در کنار تخت کودک قرار ندهید،برای ایجاد دمای مناسب خواب کودک یک لباس بیشتر از لباس معمول یک بزرگسال در همان دما به کودک بپوشید.
از دود سیگار و دخانیات دوری کنید، مادران سیگاری بهتر است قبل از اقدام به بارداری سیگار را ترک کنند،
همچنین بعد از تولد کودک از قرار دادن کودک در فضای آلوده به دود سیگار بپرهیزید.
نوزاد با شیر مادر تغذیه شود
تلاش کنید کودکتان را از شیر خود محروم نکنید.
مطالعات نشان داده کودکانی که از بدوتولد تا پایان چهار ماهگی با سینه مادر تغذیه می شوند ریسک سندرم مرگ ناگهانی در آنها به شدت کاهش پیدا میکند.
در زمان خواب برای کودک از پستانک استفاده کنید
پستانک به عنوان عامل محافظتی در برابر این سندرم شناخته شده است. البته به شرط آنکه کودک خوردن شیر مادر باسینه را کامل یاد گرفته باشد
و پستانک را به مواد شیرین کننده آغشته نکنید،و خوردن پستانک را به کودک اجبار نکنید.
نوزاد را به پهلو نخوابانید
در دوره نوزادی وقتی کودک را به پهلو بخوابانید خطر افتادن کودک بر روش شکم هست اما زمانی که کودک توانایی غلت خوردن را کسب کند
دیگر جای نگرانی برای تغییر وضعیت خواب نیست ،اما از قرار دادن اجسام نرم در کنار کودک پرهیز کنید.
واکسنهای ضروری کودک را به موقع بزنید
دریافت واکسنهای کودک طبق جدول زمانی توصیه شده برای کودک خطر سندرم مرگ ناگهانی را به نصف کاهش میدهد.
با کودک در یک اتاق و در تخت جداگانه بخوابید
قرار دادن شیرخوار در تخت مخصوص فرد بالغ به علت نا مناسب بودن برای نوزاد خطر سندرم مرگ ناگهانی را افزایش میدهد.
توصیه می شود بعد از شیردهی کودک را به داخل تخت خودش قرار بدهید و همچنین از قرار دادن نوزاد بر روی کاناپه یا تخت کودک بزرگتر بپرهیزید.
دو قلوها را نیز در زمان خواب در تخت های جدا گانه قرار دهید و خودتان نیز در کنار کودکتان استراحت نکنید.
بهتره شیرخوار را تا پایان سه ماهگی در اتاق خود مهمان کنید و پس از آن جای خواب کودک را تغییر دهید.
به کودک خود در جای امن شیر دهید
از شیردهی بر روی کاناپه و یا سطح نرم خودداری کنید،زیرا ممکن است شما پس از شیردهی به خواب بروید.
بهتر است،در آغوش خود و یا تخت نوزاد (تخت هایی که در کنار تخت والدین فیکس می شوند) شیردهی را انجام دهید.
نتیجه گیری
بر اساس این مقاله آموختیم که سندرم مرگ ناگهانی یک تشخیص در زمان مرگ کودکان است؛
که بیشتر در کودکان با وزن کم و یا بیماریهای تنفسی دیده میشود.
والدین با انجام کارهایی نظیر:شیردهی باسینه،انجام واکسیناسیون به موقع کودک،انتخاب تخت مناسب و خالی کردن فضای تخت کودک
از تجملات،دور کردن کودک از سیگار،استفاده از پستانک در خواب،خواباندن کودک به پشت،
ایجاد دمای مناسب برای کودک حین خواب، جدا کردن تخت کودک از مادر میتوانند از این سندرم پیشگیری کنند.
مقاله بر گرفته از کتاب پرستاری کودکان ونگ و مقالات روز آکادمی کودک آمریکا
دیدگاهتان را بنویسید