علت برفک دهان نوزاد + راهکارهای درمان
علت برفک دهان نوزاد ممکن است برای هر فردی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در نوزادان، کودکان نوپا، افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند دیده میشود. برفک دهان در واقع یک عفونت کاندیدایی دهان است که زمانی اتفاق میافتد که سطح طبیعی باکتریها در دهان فرد معمولاً به دلیل بیماری یا دارو از تعادل خارج میشود. و معمولا برفک باعث ایجاد ضایعات سفید کرمی بر روی زبان و دهان شما می شود.
در ادامه به توصیف راهکارهای درمان و علت برفک دهان نوزاد میپردازیم.
برفک چیست؟
برفک یک عفونت ناشی از قارچ کاندیدا است که نوعی مخمر است. که به طور طبیعی در دهان ما وجود دارد. برفک دهان در دهان توسط میکروب مخمری به نام کاندیدا ایجاد می شود. افراد سالم این را در دهان خود دارند و به طور معمول مشکلی ایجاد نمی کند. با این حال، در نوزادان ممکن است رشد بیش از حد کاندیدا در دهان به علت سیستم ایمنی تکامل نیافته آنها بیشتر دیده شود. همچنین اگر نوزادان یا شیرخواران اخیراً با آنتی بیوتیک تحت درمان بوده باشند می تواند بر آنها تأثیر بگذارد. همچنین اگه شیرخوارتان شیر مادر میخورد یا اخیراً آنتیبیوتیک مصرف کردهاید، باکتریهای سالم شما میتوانند تحت تأثیر قرار بگیرند و شما را بیشتر در معرض خطر عفونت برفک قرار دهند. سپس این عفونت می تواند در دوران شیردهی به کودک شما منتقل شود.
علت برفک دهان نوزاد
همانطور که گفتیم همیشه مقداری قارچ کاندیدا به طور طبیعی در دهان دیده میشود و معمولاً توسط سایر باکتری های بدن تحت کنترل قرار می گیرد. اما برخی عوامل مثل داروها و بعضی بیماری ها تعادل این عوامل طبیعی بدن را را به هم میزنند و باعث رشد غیرقابل کنترل قارچ میشوند به طور مثال:
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای استروئیدی
- استرس
- قرص های ضد بارداری
همچنین عوامل دیگری که می تواند تعادل طبیعی باکتری ها را در دهان شما مختل کند و ریسک ابتلا به برفک دهان را افزایش دهد شامل:
- اچ آی وی و ایدز
- دیابت کنترل نشده
- سرطان
- سیگار کشیدن
- دندان مصنوعی
- پیوند عضو
- شیمی درمانی یا پرتودرمانی
- سن افراد مثلا افراد مسن و یا نوزادان بیشتر در معرض ابتلا به برفک هستند.
آیا برفک دهان مسری است؟
عفونت برفک دهان از فردی به فرد دیگر به صورت مستقیم سرایت نمی کند، اما اگر قارچ کاندیدا در بزاق فردی از اعضای خانواده باشد و یا مادر مبتلا به عفونت کاندیدا باشد و فرد بزرگسال یا کودک با آن تماس پیدا کنید می تواند به او منتقل شود. بنابراین اگر شریک زندگی یا کودک خود را ببوسید و او به برفک دهان مبتلا باشد، قارچ ممکن است به دهان شما منتقل شود. البته ابتلا به سیستم ایمنی و شرایط زندگی نیز مرتبط دارد.
علائم برفک دهان نوزاد چگونه است؟
ظاهر برفک دهان نوزاد بستگی به نوع آن دارد:
نوع سفید و پنیری که شبه غشا نیز است و شایع ترین شکل برفک به خصوص در نوزادان است. علائم آن شامل زبان سفید پوشیده شده با ضایعات سفید یا کرمی و پنیری است. معمولا می توانید آنها را پاک کنید، اما ممکن است باعث خونریزی شود پس مدتی مجدد ظاهر سفید ایجاد میشود.
در افراد مسن معمولا نوع قرمز یا اریتماتوز به صورت یک طرح کلی قرمز و خام در اطراف لثه و دندان مصنوعی دیده می شود.
کاندیدیازیس پلاک مانند هایپرپلاستیک به شکل پلاک های سفید جامد روی زبان و دهان فرد ظاهر می شود که نمی توان آنها را پاک کرد. شایع نیست و به احتمال زیاد افراد مبتلا به HIV یا فراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی دیده میشود.
برفک دهان در بارداری و شیردهی
به دلیل تمام تغییرات هورمونی، مادر در دوره بارداری احتمال ابتلا به برفک در این مدت افزایش پیدا میکند. نوزاد این مادران نیز ممکن است بیشتر به برفک دهان مبتلا شوند، زیرا آنها سیستم ایمنی بالغ ندارند، که رشد این قارچ را آسان تر می کند.
اگر شما شیردهی انجام می دهید، نوزاد شما ممکن است به برفک دهان مبتلا شود. در واقع نوک سینه های مادر محیطی مرطوب و گرم مانند دهان کودک، برای این قارچ فراهم می کند تا رشد کند. اگر مادر به برفک سینه دچار شود علائمی مانند: سینه هایی حساس، ترک خورده یا خارش دار، نوک سینه های قرمز، براق یا پوسته پوسته روی آرئول ها، نواحی اطراف نوک سینه ها و یا درد وناراحتی در زمان شیردهی یا حساس بودن نوک سینه ها بین شیردهی را تجربه میکند. همچنین در موارد شدید هر مادر دردهای کوبنده در عمق سینه را تجربه میکند که در این صورت مادر و نوزاد هر دو باید تحت درمان کامل قرار بگیرند.
برخی از مبتلایان به برفک دهان اصلاً علائمی ندارند. اما ممکن است احساس سوزش، از دست دادن چشایی، خشکی دهان و درد هنگام بلع یا مشکل در بلع را تجربه کنند.
آیا برفک دهان دردناک است؟
گاها زخم های ناشی از برفک دهان دردناک است، به خصوص اگر آنها را لمس کنید یا بخراشید و باعث خونریزی آنها بشوید. البته برخی از افراد هیچ ناراحتی از لکه های برجسته ندارند، اما به طور کلی درد دهان دارند.
تشخیص برفک دهان
پزشک معمولا با مشاهده و معاینه دهان و دیدن لکه های سفید و ضایعات داخل دهان متوجه شود ابتلا فرد به برفک دهان میشود.
درمان برفک دهان نوزاد چگونه است؟
درمان برفک دهان نوزاد و بزرگسالان آسان است. اما معمولا در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند درمان این علائم دشوارتر است. داروهای مصرفی در زمان برفک دهان شامل:
- کلوتریمازول
- فلوکونازول
- میکونازول
- قطره نیستاتین است.
البته در مواردی که نوزاد مبتلا است ممکن است داروها به شکل پماد نیز برای سینه مادر و کرم ضد قارچ برای ناحیه پوشک نیز تجویز شود. در مورد برفک کودکان باید گفت مراقبت از نوزاد باید قبل و بعد از تماس با کودک خود دست های را با آب گرم و صابون کاملاً بشوید.
اگر نوزاد مبتلا به برفک دهان شده و مادر شیر میدهد مادر نیز باید یک درمان ضد قارچ دریافت کند. که معمولا دارو به شکل خوراکی نیز تجویز میشود. برای نوزادان زیر چهار ماه بیشتر قطره نیستاتین برای درمان تجویز میشود معمولاً برای نوزادان بزرگتر ژل میکونازول تجویز می شود.
نیستاتین همراه با یک قطره چکان است که می توانید از آن برای استعمال دارو بر روی نقاط مختلف دهان پس از تغذیه استفاده کنید. ژل میکونازول با استفاده از انگشت تمیز روی نواحی آسیب دیده دهان کودک استعمال می شود. درمان برفک معمولا بین 7 تا 14 روز زمان میبرد.
دیدگاهتان را بنویسید