مادر و یا پرستار کودک، به ویژه افرادی که برای اولین بار صاحب فرزند میشوند، در هنگام تعویض پوشک نوزاد خود غافلگیر می شوند. معمولاً رنگ و قوام مدفوع نوزاد غیرمنتظره است و در نوزادان دختر نیز، ترشحات سفید، شفاف یا خونی از واژن نیز می تواند غیرمنتظره باشد. که باید گفت ترشحات واژن نوزاد کاملا طبیعی است و معمولاً در حدود ده الی چهارده روزگی نوزاد خروج این ترشحات متوقف می شود. البته همه نوزادان آن را تجربه نمی کنند، اما این ترشحات به دلیل تغییرات هورمونی بعد از زایمان در بدن نوزاد و تماس نداشتن با هورمونهای بدن مادر ایجاد می شود.

به خاطر داشته باشید بعد از تولد نوزاد، برای سازگاری با محیط خود نیاز به زمان دارد و ترشحات واژن نیز یکی از این موارد است در ادامه برای آگاهی از دلایل علمی ترشحات واژن در نوزاد دختر با والدشو همراه شوید:

ترشحات خونی واژن در نوزاد دختر

در دوران بارداری، مواد مختلفی که در جریان خون مادر است به جنین نیز منتقل میشود از جمله این مواد هورمونهایی مانند استروژن و پروژسترون هستند. استروژن و پروژسترون که در بدن مادر در حال گردش اند از جفت عبور کرده و به نوزاد می رسند. وجود این هورمونها برای جنین عارضه ای ندارد بلکه در رشد سالم جنین نیز نقش پر رنگی دارد.
بعد از تولد نوزاد، این منبع ثابت هورمون حذف میشود و در بدن نوزاد دختر فقدان ناگهانی سطوح بالای استروژن و پروژسترون که در دوران بارداری به آن عادت داشته‌است، شرایطی را ایجاد می کند که باعث ترشح سفید و گاهی خونی یا صورتی رنگ میشود.

وجود کریستال در ادرار نوزاد

یکی دیگر از علامتهایی که ممکن است با خون در ادرار کودک اشتباه گرفته‌شود و شما آن را در پوشک کودک خود مشاهده کنید، کریستال است. کریستال ها محصول جانبی طبیعی ترکیب اورات و کلسیم موجود در ادرار هستند که به رنگ لکه های قرمز و نارنجی دیده‌میشوند و به راحتی می توانند با خون اشتباه گرفته‌شوند.
دیدن کریستال های اورات دلیلی برای نگرانی ندارد مگر اینکه این مشکل بیش از چند روز اول زندگی ادامه یابد و پس از آن می تواند نشان دهنده کم آبی بدن کودک باشد. اگر این کریستال ها بیش از پنج روز یا بیشتر وجود داشت با پزشک اطفال مشورت کنید.
اگر این مشکل ناشی از کم آبی بدن کودک باشد باید بیشتر با شیر مادر یا با شیشه شیر تغذیه شود.

علت تورم سینه نوزاد و ترشح شیر از آن

در اواخر دوره بارداری برای ترشح شیر در بدن مادر از سینه ها سطح هورمونهای اکسی توسین و پرولاکتین افزایش می یابد. قرار‌گرفتن جنین در معرض این هورمون ها در رحم مادر می تواند باعث تورم بافت اطراف سینه ها در نوزادان دختر و پسر شود و در نتیجه ظاهری شبیه جوانه های سینه ایجاد کند.
گاها، مقدار کمی شیر مادر حتی ممکن است تا چند هفته از نوک سینه‌های یک نوزاد پسر یا دختر ترشح شود. به هیچ عنوان سینه های نوزاد را برای خروج شیر فشار ندهید زیرا میتواند باعث عفونت بافت سینه نوزاد شود.

تورم دستگاه تناسلی و بیضه ها در نوزادان

در برخی نوزادان بافت پرینه (یا همان بافت اطراف واژن) در دختران و کیسه بیضه در پسران نیز به دنبال تغییرات هورمونی بدن مادر دچار تورم میشود.

سایر نگرانی های دستگاه تناسلی
علاوه بر ترشحات ناشی از تغیرات هورمونی واژن، چند نگرانی دیگر در ناحیه تناسلی وجود دارد که ممکن است هنگام تعویض پوشک نوزاد خود متوجه آن شوید.
‌چسبندگی واژن در کودکان، چسبندگی دو طرف لابیا به هم بسیار نادر است و درصد کمی از دختران رخ می دهد.
علت دقیق آن شناخته نشده‌است. اما این وضعیت زمانی اتفاق می افتد که پوست واژن در اثر بثورات طولانی پوشک آسیب دیده‌باشد و شروع به بهبودی کند. و یا سطوح استروژن بدن کودک پایین باشد.
تمیز‌کردن و حمام‌کردن مناسب از این اتفاق جلوگیری می کند یا می تواند آن را برطرف کند. در موارد کمبود استروژن از پمادهای مناسب برای درمان  استفاده‌میشود و در نهایت معمولا این وضعیت به خودی خود بهبود می یابد.

‌ترشحات عفونی واژن نوزاد و کودک دختر چگونه است؟

ترشحات مداوم واژن در کودکان می‌تواند نشانه عفونت باشد. وجود عفونت های واژینال موجب تغییر ترشحات واژن نوزاد دختر می شوند. عفونت‌های واژن ناشی از استرپتوکوک شیوع کمتری دارند. درمان عفونت‌های گوش، بینی یا گلو با آنتی بیوتیک ها می‌تواند خطر ابتلا به عفونت قارچی واژن را افزایش دهد. بعلاوه وجود هر جسم خارجی در واژن مانند دستمال توالت، پنبه، دستمال مرطوب باعث افزایش ترشحات واژن می‌شود. از جمله ترشحات عفونی واژن کودکان عبارت اند از:

برفک واژن

برفک واژن همان عفونت ناشی از قارچ کاندیدا آلبیکنس است که به طور طبیعی روی پوست یا روده و یا حتی واژن وجود دارد. اما با وجود شرایطی مانند پاک کردن واژن نوزاد از پشت به جلو و یا استفاده از صابون برای تمیز کردن ناحیه تناسلی حجم این قارچ افزایش می یابد و باعث ایجاد عفونت می‌شود. علائم برفک واژن شامل خارش، ترشح سفید رنگ و سوزش در هنگام ادرار کردن است.

ولوواژینیت

به التهاب واژن و فرج ولوواژینیت گفته می‌شود و می‌تواند بسیار دردناک و آزار دهنده‌باشد. ولوواژینیت در دختران نوجوان رایج است. اما گاها در نوزادان دختر عواملی مثل، استفاده از شوینده‌های معطر و کرم‌های نامناسب، رطوبت و آلودگی در ناحیه پوشک باعث ولوواژینیت می‌شود. علائم ولوواژینیت شامل:  قرمزی در ناحیه بیرونی واژن، ترشح از واژن، درد حین یا بعد از ادرار کردن، خارش در ناحیه تناسلی است.

برای پیشگیری از عفونت واژن نوزادان و بهبود عفونتهای آنها نکات زیر را انجام دهید.

• تمیز کردن واژن نوزاد از یک پنبه یا ‌پارچه سبک و آب گرم یا دستمال مرطوب کودک استفاده کنید و فشار دستانتان کم باشد تا از آسیب به ناحیه حساس تناسلی کودک پیشگیری کنید.
• از صابون برای شستن کودک استفاده نکنید،
• قبل و بعد از شستن و تعویض پوشک کودک حتما دستانتان را بشویید.
• ناحیه تناسلی کودک را از جلو به عقب پاک‌کنید.
• مدفوع را از ناحیه تناسلی به طور کامل تمیز‌کنید.
• داخل واژن را نیز تمیز کنید زیرا ترشحات و کرم اضافی پوشک می تواند در چین های پوست پنهان‌شود.
• با پنبه و یا دستمال مرطوب خود به فضای داخلی  واژن وارد نشوید زیرا این کار ممکن‌است باعث آسیب یا عفونت شود.
• پوشک کودک را در زمانهای کوتاه تر تعویض کنید و از کرم های پوستی برای کودک استفاده کنید.
• بعد از شستن کودک به آهستگی و بدون کشیدن دستمال خشک کن بر تن کودک ناحیه را به خوبی خشک کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید

در صورت وجود علائم زیر با پزشک کودک مشورت کنید:
•    بوی بد ترشحات
•    ترشحات رنگی (قرمز، سبز، زرد یا خاکستری)
•    خارش یا قرمزی اطراف واژن
•    افزایش مقدار ترشحات

سخن آخر
تکامل رشدنوزاد و مراقبت از نوزاد باید از اهمیت بالایی برای والدین باشد وجود ترشحات واژن در نوزاد دختر بعد از تولد شایع است و در دو هفته اول تولد وجود ترشحات طبیعی است و جنین در دوران بارداری با تغییرات هورمونی مادر در ارتباط است و پس از تولد و قطع ارتباطات هورمونی ترشحات واژن رخ می‌دهد.