مهد کودک، یک فضای آموزشی است که آموزش دوران کودکی را قبل از شروع آموزش اجباری در دبستان به کودکان ارائه می دهد و ممکن است به صورت دولتی یا خصوصی اداره شود. مهد کودک معمولاً بین ساعت‌های 8 صبح تا 3 بعدازظهر کار می‌کند،
محیط مهد کودک آموزش کودک مبتنی بر رشد شناختی، روانی، جسمی و نحوه برقراری ارتباط کلامی با دیگران است. در واقع در مهد کودک، یادگیری از طریق بازی با کودک انجام می شود. در این مدت کودکان یاد خواهند گرفت که چگونه به درستی خود را بیان کنند، و با همکلاسان خود ارتباط برقرار کنند، قوانین کلاس را رعایت کنند، بهداشت مناسب را رعایت کنند و چگونه در هنگام خواب بخوابند.
همچنین در مهد کودکها بر اساس نیاز و گروه سنی کودکان آموزش های نقاشی، الفبا، شمارش اعداد، نام انواع آب و هوا، نام فصل، نام حیوانات، عادات محیطی و صداها، و کارهای ساده دیگر آموزش‌داده میشود. اما هر محیط آموزشی مزایا و معایبی دارد از جمله مهد کودک ها در ادامه به بررسی مزایای مهد کودک میپردازیم.

آموزش نظم و ترتیب به کودک

از آنجایی که در مهد کودک فضایی برای بچه فراهم می شود تا بتواند رفتار مناسب کلاسی را در سنین پایین بیاموزد، نظم و ترتیب را یاد میگیرد و احساس استقلال نیز در این کودکان پرورش مییابد. معمولا بیشتر کلاسها بیش از یک مراقب دارند و یک مدیر مرکز را اداره میکند. با حضور کودک در مهد فرزند شما مجبور نیست وقت خود را برای سازگاری با سایر کودکان، محیط کلاس و درس هایی که قرار است پس از پیوستن به مدرسه بیاموزد تلف کند.

نبود نگرانی والد در صورت نبود مراقب یا پرستار بچه

مادران معمولا نگران از تنها گذاشتن کودک با فرد جدید هستند و آنها مدام فکر می‌کنند نیاز است تا همه چیز را بررسی  کنند که البته از حس مادرانه است.  آنها خوب می‌دانند که مراقبت از یک بچه می‌تواند خسته‌کننده باشد و موجب عصبانی شدن مراقب شود در نتیجه برخی از مادران تصمیم می‌گیرند به جای انتخاب مراقب کودک را به مهد کودک ببرند.

برگزاری دوره های آموزشی برای کودکان

از مزایای مهم مهد کودک، داشتن فضای یادگیری متمرکز و ساختاریافته با تعداد زیادی فعالیت های متنوع است. در مهد کودک فعالیتهایی مانند شعر خواندن، موسیقی، رقصیدن و درست کردن کاردستی، داستان‌گویی را به آنها یاد می دهند. همچنین مهدکودک‌ها معمولاً فعالیت‌هایی از جمله استراحت، خواب و ناهار را نیز آموزش می‌دهند.

آموزش تعامل و ارتباط با دیگر همسالان

مهد کودک به کودک نوپا کمک می کند تا مهارت های مهمی مانند نوبت گرفتن، گوش دادن به دیگران، کمک به یکدیگر و تعامل با همسالان خود را یاد بگیرند در صورتی که تنها بودن با یک مراقب تنها تعامل بایک فرد را یاد میگیرد و از تعامل با همسالان محروم میشوند.

کادر مناسب آموزش کودک

مهدکودک ها کارکنان آموزش دیده‌ای را گردآوری میکنند که آنها ملزم به داشتن گواهی دوره ها و دریافت گواهینامه در زمینه مراقبت از کودک هستند، یا باید دارای مدرک تحصیلی یا تحصیلات کودک باشند. و این برای کودک بسیار مناسب است زیرا تحت مراقبت افراد متخصص قرار میگیرد و آن فرد نیز از  نیازها و رشد کودک شما در هر سنی آگاه است.

داشتن مقررات مشخص

مهدکودک‌ها مقررات واضح و مشخصی دارند و مثلا زمان ورود و تحویل بچه ها یک زمان مشخص است. و از طرفی هزینه ترم مهد کودک مشخص است و نسبت به هزینه مراقب کودک معمولا کمتر است. همچنین در صورت بیمار بودن یا مرخصی بودن یکی از مربیان شخص دیگری جایگزین او میشود و این گونه فضای قابل اعتماد تری برای والد و کودک ایجاد میشود.

معایب استفاده از مهد کودک

همانطور که مهد کودکها مزایای زیادی دارند معایبی نیز دارند که در ادامه به آن میپردازیم.

1. تقسیم توجه بین کودکان در محیط مهد کودک
برخی استدلال می کنند که بهتر است کودکان خردسال را حداقل تا سن سه سالگی در خانه نگه دارید. اگرچه محیط مهد محیط شاد با آموزش است اما معلم کودک باید به تمام بچه ها توجه کند و آن میزان توجه که مراقب تنها در خانه با کودک دارد کاهش مییابد.

2. زمان و روزهای خاص
در حالی که برنامه مهدکودک می تواند یک مزیت باشد، می تواند یک نقطه ضعف نیز باشد. بسیاری از مهد کودکها در طول تعطیلات یا تابستان، اغلب برای مدت زمان طولانی، مشغول به کار نیستند. و برای افراد شاغل چندان باب میل نیست و از سویی زمان مهد کودک ها بازه مشخص صبح تا ظهر دارد و اکثرا شیفت های عصر ندارند که برای والدین با شغل در گردش کار دشوار میشود. و شما باید به دنبال پرستار برای زمان تعطیلی مهد کودک باشید.

3. افزایش احتمال بیماری
متاسفانه در مهد کودک احتمال بیماری کودکان بیشتر است و بیماری های ویروسی مثل سرماخوردگی و یا اسهال به راحتی بین کودکان شایع میشود.

4. محدودیت در خلاقیت و اکتشاف کودک:
منتقدان کودکانی که در مهدکودک  شرکت می کنند استدلال می کنند که آشنا کردن آنها با این ایده که معلم تنها منبع اطلاعات است می تواند دامنه یادگیری و توانایی کودک را برای تفکر خلاق محدود کند. زیرا زمانی که کودکان به مهد کودک می روند، ناخودآگاه تفکر خود را محدود می کنند و تنها مطالبی را که معلمشان ارائه می دهد در نظر می گیرند. در مقابل، کودکانی که به مهد کودک نمی روند، تمایل دارند طیف وسیع تری از اطلاعات را جستجو کنند و گزینه های بیشتری را در نظر بگیرند.

جمع بندی

با توجه به توضیحات گفته‌شده استفاده از مهد کودک دارای مزایا و معایب بسیاری دارد والدین میتوانند با آگاهی شرایط خود و کودک را بررسی کنند و مهد کودک مناسب کودک خود که بالاترین کیفیت آموزشی را دارد استفاده کنند.