رشد مغز کودک یک فرآیند پیچیده است که در طول بارداری شروع می شود. در شش هفتگی بارداری، مغز و سیستم عصبی جنین شروع به رشد می‌کنند، اگرچه قسمت‌های پیچیده‌مغز تا پایان بارداری به رشد و توسعه ادامه می‌دهند، و رشد آن در حدود 25 سالگی به پایان می‌رسد. مراقبت های بارداری بسیار مهم است. برای اطمینان از رشد مناسب مغز کودک با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

چه زمانی سیستم عصبی جنین ایجاد می شود

تنها چند هفته پس از بارداری، در جنین یک صفحه عصبی تشکیل می شود. همانطور که جنین رشد می کند، لوله عصبی آن تشکیل و کامل می شود.

چه زمانی مغز جنین رشد می کند؟

مغز کودک با لوله عصبی شروع می شود که در ماه اول رشد جنین شکل می گیرد. لوله عصبی حدود هفته 6 یا 7 تشکیل می شود، در این مرحله مغز به سه قسمت تقسیم می شود: مغز جلو، مغز میانی و مغز عقب. این سه قسمت در نهایت به بخش‌های تخصصی مغز تبدیل می‌شوند و مغز به سمت نیمه‌های چپ و راست تقسیم می‌شود.

مراحل رشد مغز کودک (قبل از تولد)

پس از تشکیل لوله عصبی، حدوداً هفت هفته، مغز در 21 هفته آینده با سرعت 250000 نورون در دقیقه رشد می کند. سونوگرافی می تواند حرکت جنین را در اوایل شش هفته پس از لقاح (یا هشت هفته بارداری) نشان دهد.

علل تاخیر تکامل کودکان و تشخیص آن

رشد مغز جنین در سه ماهه اول بارداری

در طول سه ماهه اول، مغز به سرعت رشد می کند و تقریبا نیمی از وزن جنین را تشکیل می دهد. برای مقایسه، زمانی که نوزاد شما متولد می شود، مغز تنها 10 درصد وزن بدن او را تشکیل می دهد. در سه ماهه اول، مغز میلیون‌ها نورون رشد می‌کند که از طریق سیناپس‌ها برای هدایت حرکت و رشد به هم متصل می‌شوند.
ارتباط بین نورون ها چیزی است که به جنین کمک می کند حرکت را یاد بگیرد، اگرچه در سه ماهه اول احتمالاً هیچ حرکتی احساس نمی کنید.

رشد مغزجنین در سه ماهه دوم بارداری

در سه ماهه دوم، مغز جنین شروع به هدایت فشردگی عضلات قفسه سینه و حرکت دیافراگم می کند. اینها به نوعی شبیه تنفس های تمرینی هستند و توسط ساقه مغز کنترل می شوند. مکیدن و بلعیدن از حدود هفته 16 شروع می شود و تا هفته 21 جنین می تواند مایع آمنیوتیک را ببلعد.
در طول سه ماهه دوم، جنین هنوز در حال آزمایش حرکات، لگد زدن و کشش است. در برخی مواقع بین هفته 16 و 20، جنین باید به اندازه ای بزرگ باشد که بتوانید لگد زدن نوزاد را احساس کنید. این حرکات توسط مخچه هدایت می شوند. در این مرحله، نوزاد طیف کاملی از حرکات خاص را یاد می گیرد.
ساقه مغز جنین در پایان سه ماهه دوم تقریباً به طور کامل رشد می کند. این قسمت از مغز درست بالای طناب نخاعی قرار دارد. سیستم عصبی به اندازه‌ای رشد کرده است که صداهای بلند بیرون را تشخیص دهد، ممکن است وقتی صدای رعد و برق بلند یا بوق ماشین به صدا در می‌آید، حرکت کودک را احساس کنید. کودک شروع به تشخیص صدای شما می کند و ممکن است سر خود را به سمت صدا بچرخاند.
در نهایت، امواج مغزی که در طول خواب اتفاق می‌افتند و توسط هیپوتالاموس کنترل می‌شوند، حدوداً از هفته 28 شروع می‌شوند.

رشدمغزجنین در سه ماهه سوم

رشد مغز در سه ماهه سوم با رشد سریع نورون ها در مغز و رشد انفجاری مشخص می شود. اندازه مغز کودک شما در این مدت سه برابر می شود و از کمی بیش از 3 اونس به تقریبا 11 اونس در هنگام تولد رشد می کند.
مخ شروع به ایجاد شیارها و برجستگی ها می کند و به سمت چپ و راست مغز جدا می شود. مخچه سریعترین قسمت مغز در سه ماهه سوم در حال رشد است. این قسمت مسئول کنترل حرکت است، بنابراین کودک شما شروع به حرکت بیشتر، تکان دادن انگشتان دست و پا، کشش و لگد زدن می کند.

غربالگری نوزادان چیست؟

قسمت های مختلف مغز نوزاد

مغز کودک از پنج بخش اصلی تکیل شده‌است که هر کدام مسئول جنبه متفاوتی از هدایت بدن و (در نهایت) ذهن و تصمیم گیری است:

مغز مسئول تفکر، احساس و حافظه است. این بزرگترین قسمت مغز است و شامل قشر مغز و لوب های پیشانی و تمپورال مغز است.
مخچه وظیفه هدایت کنترل حرکتی بدن را بر عهده دارد، از حرکت دادن دست ها و پاها تا مهارت های حرکتی ظریف یعنی نیشگون گرفتن.
ساقه مغز عملکردهای حیاتی را کنترل می کند که بدن را زنده نگه می دارد. اینها عمدتاً سیستم های غیرارادی مانند ضربان قلب، فشار خون و تنفس هستند. همچنین فرآیند گوارش را کنترل می کند، اگرچه نشانه های گرسنگی از جاهای دیگر می آید.
غده هیپوفیز مسئول ترشح بیشتر هورمون هایی در بدن است که متابولیسم، تخمک گذاری، رشد و … را هدایت می کنند.
هیپوتالاموس دمای بدن، علائم گرسنگی و تشنگی، خواب و احساسات را تنظیم می کند.
سونوگرافی در دوران بارداری به پزشک اجازه می دهد تا رشد مغز را کنترل کند و مطمئن شود که هر قسمت طبق برنامه رشد می کند.

جمع بندی

همانطور که در ابتدای مقاله گفته شد مراحل رشد مغز کودک از همان ابتدا در داخل رحم مادر ایجاد می شود والدین در این دوران بسیار حساس می بایست مراقبت های باردای و تغذیه بارداری را به خوبی انجام دهندتا تکامل و رشد مغز به صورت کامل انجام شود.